W całym 2019 roku w Polsce udzielono ponad 225 tyś. nowych kredytów mieszkaniowych o łącznej wartości 62,6 mld zł - odpowiednio o prawie 6% i ponad 16% więcej w porównaniu do wyników roku poprzedniego. Tym samym, wyniki akcji kredytowej minionego roku w ujęciu ilościowym były najlepsze od 2010 roku, natomiast w ujęciu wartościowym uzyskano najlepszy wynik w historii. Sektor deweloperski pod względem oddanych do użytkowania mieszkań odnotował najlepszy wynik od 1989 r. W całym roku obserwowaliśmy natomiast postępujący wzrost cen mieszkań.
W IV kwartale minionego roku w segmencie kredytów mieszkaniowych banki odnotowały tylko nieznacznie niższe wyniki w zakresie liczby i wartość udzielonych kredytów w porównaniu do poprzednich okresów. Od października do grudnia 2019 r. łącznie udzieliły 55 445 nowych kredytów hipotecznych przeznaczonych na cele mieszkaniowe, czyli o 7,14% mniej niż w III kwartale ubiegłego roku. Łączna wartość udzielonych kredytów wyniosła 15,715 mld zł, co oznacza spadek o 6,87% w ujęciu kwartalnym. Natomiast w porównaniu do analogicznego okresu roku 2018, wyniki akcji kredytowej były istotnie wyższe - w IV kwartale 2019 roku zawarto o 7,24% więcej umów o kredyt mieszkaniowy o łącznej wartości wyższej o 15,33%.
W całym 2019 roku w Polsce udzielono 225 073 nowe kredyty mieszkaniowe o łącznej wartości 62,629 mld zł, czyli więcej odpowiednio o prawie 6% i ponad 16% w porównaniu do wyników roku poprzedniego.
Wyniki akcji kredytowej minionego roku w ujęciu ilościowym były najlepsze od 2010 roku, natomiast w ujęciu wartościowym uzyskano najlepszy wynik w historii. Wzrost wartości zaciąganych w roku 2019 kredytów mieszkaniowych wynikał w dużej mierze ze wzrostu średniej wartości udzielanych kredytów - o prawie 10%. - mówi dr Jacek Furga, Prezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji, Przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Mieszkaniowych Związku Banków Polskich.
Na koniec 2019 roku łączna liczba czynnych kredytów mieszkaniowych osiągnęła poziom 2 389 311 sztuk, a całkowity stan zadłużenia z tego tytułu wyniósł 443,1 mld zł. Podobnie jak w latach poprzednich, sytuację na rynkach nieruchomości mieszkaniowych i kredytów hipotecznych kształtowała przede wszystkim dobra koniunktura w polskiej gospodarce i związany z nią wzrost płac, a także historycznie niskie stopy procentowe NBP, zapewniające niski koszt obsługi kredytu hipotecznego i zachęcające do poszukiwania alternatywnych do lokat bankowych możliwości lokowania oszczędności.
Asymetria w prawach dłużników i wierzycieli
Sektor bankowy od kilku lat obserwuje nieustanny trend przyjmowania kolejnych regulacji prawnych, które mają na celu wzmacnianie ochrony dłużników z pokrzywdzeniem wierzycieli, prowadząc do pogłębienia asymetrii praw tych podmiotów.
Całokształt zmian legislacyjnych w tym zakresie odbywa się kosztem uczciwych, wywiązujących się ze swoich zobowiązań obywateli, na których finalnie zostanie przerzucony ciężar nierzetelnej postawy dłużników niedotrzymujących dobrowolnie zawartych umów. Prowadzą one do rozluźnienia dyscypliny płatniczej. Przyjmując odpowiedzialne podejście do kwestii związanych z rozwojem krajowej gospodarki, należałoby temu stanowczo przeciwdziałać, w szczególności poprzez wprowadzenie odpowiednich instrumentów prawnych.
W przypadku banków, ma to o tyle istotne znaczenie, że nie mają one przymiotu zwykłych wierzycieli, ale – prowadząc działalność kredytową – obciążają ryzykiem depozyty (środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym). Działalność bankowa stanowi istotny segment współczesnych gospodarek rynkowych, dostarczający źródeł finansowania obrotu gospodarczego, ww. rozwiązania legislacyjne mogą prowadzić nie tylko do negatywnych konsekwencji w zakresie stabilności sektora finansowego, ale także mieć niekorzystne skutki dla bezpieczeństwa obrotu gospodarczego i tym samym wpływać niekorzystnie na funkcjonowanie krajowej gospodarki.
Zmiany regulacyjne, potraktowane łącznie, prowadzą do daleko idących zmian systemowych w dziedzinie zabezpieczenia i egzekucji wierzytelności bankowych, po stronie banków nie jest także wykluczony wzrost ryzyka płynności, związanego z utratą zdolności do terminowego wywiązywania się ze zobowiązań płatniczych bez ponoszenia nadzwyczajnych kosztów.
Ostatnio wprowadzone rozwiązania prawne mają bardzo szeroki zakres przedmiotowy i oddziałują na sytuację prawną banków na różnych etapach ich relacji z dłużnikami – poczynając od możliwości skutecznego wytoczenia sprawy z uwagi na radykalnie zmienione przepisy dotyczące doręczenia pism procesowych, kończąc na dalszej liberalizacji zasad ogłaszania upadłości konsumenckiej i osób fizycznych-przedsiębiorców.
Osłabienie skuteczności egzekucji wierzytelności potwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu, a zatem słusznie należnych, może zwiększać ryzyko prowadzonej przez wierzycieli działalności gospodarczej, w przypadku banków – w szczególności, ryzyko kredytowe. Wzrost tego ostatniego, niewątpliwie, będzie miał przełożenie na wzrost kosztu kredytu, a co za tym idzie – doprowadzi do ograniczenia dostępności kredytu.
Więcej informacji na ten temat tutaj.
Monitor bankowy: I kw. pod znakiem niskiej dynamiki wzrostu
Pomiar Monitora Bankowego w lutym przyniósł spadek głównego wskaźnika badania – indeksu Pengab. Wskaźnik ten zmniejszył swoją wartość przede wszystkim w wyniku istotnego obniżenia wskaźnika ocen, mimo wzrostu w obszarze prognoz. Również pomiary szczegółowe, niemalże we wszystkich monitorowanych indeksach, charakteryzowały się wzrostem wskaźników prognoz przy spadkach odnoszących się do aktualnych ocen. Nieznacznie wzrosły prognozy dotyczące sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw i sytuacji gospodarstw domowych, jednak wciąż znajdują się one znacznie poniżej poziomów notowanych w ubiegłym roku. Na uwagę zasługuje także wzrost wskaźnika kredytów zagrożonych przedsiębiorstw, który w poprzednich pomiarach charakteryzował się dużą stabilnością.