Europejskie Forum Finansowania Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorców 2025

To dwudniowe wydarzenie, zatytułowane „Finansowanie konkurencyjności i ekspansji zagranicznej polskiego small businessu”, stanowiło platformę dialogu pomiędzy środowiskiem bankowym, przedsiębiorcami oraz instytucjami wspierającymi umiędzynarodowienie polskiej gospodarki. Uczestnicy forum koncentrowali się na praktycznych aspektach finansowania, identyfikacji nowych kierunków ekspansji oraz wykorzystaniu innowacyjnych narzędzi i instrumentów – zarówno publicznych, jak i komercyjnych – w celu zwiększania globalnej konkurencyjności polskich firm.

Pierwszy dzień Forum był poświęcony współpracy Polski z Unią Europejską w kontekście wspierania konkurencyjności oraz ekspansji zagranicznej sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. W centrum uwagi znalazły się europejskie instrumenty finansowe, kierunki polityki gospodarczej oraz rola instytucji unijnych i krajowych w tworzeniu sprzyjającego otoczenia dla rozwoju polskiego small businessu.

Podczas otwarcia Forum, Prezes ZBP dr Tadeusz Białek, podkreślił potrzebę systemowego podejścia do finansowania rozwoju sektora MMŚP w kontekście globalnych wyzwań i szans.

"W Polsce mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią ponad 99% wszystkich firm, generując blisko 50% PKB. Ich stan, rozwój, zdolność do inwestowania i eksportu, a przede wszystkim – dostęp do finansowania – mają więc bezpośredni wpływ na kondycję całej gospodarki. Banki finansowały i finansować będą przedsiębiorców (w tym MMSP). Tak podstawową działalność (tzw. obrotową), jak i inwestycyjną- także eksportową. Na koniec marca b.r. stan portfela kredytowego MMŚP wynosił w bankach ponad 324 mld zł, w tym same tylko mikrofirmy to ponad 50 mld zł. Do tego dochodzi leasing (głównie z grup bankowych) i inne pokrewne bankom źródła finansowania (minimum kolejne 100 mld zł)." - przypomniał prezes Białek.

Wystąpienia wprowadzające przedstawili również dr Marek Radzikowski, Przewodniczący Rady ds. Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorców, Wiceprezes Zarządu PKO Banku Polskiego SA oraz Arkadiusz Lewicki, Dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Instrumentów Finansowych Programów UE.

W sesji inauguracyjnej wystąpili również Patroni Forum: Agnieszka Majewska, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, dr Katarzyna Smyk, Dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce oraz Kazimierz Kleina, Przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Senatu RP, Senator RP.

W wystąpieniach inaugurujących Forum wszyscy prelegenci zgodnie podkreślali znaczenie silnego, wielostronnego partnerstwa między Polską a Unią Europejską w budowaniu nowej polityki konkurencyjności oraz tworzeniu skutecznych mechanizmów wsparcia dla firm dążących do rozwoju i obecności na rynkach międzynarodowych.


STRATEGICZNA DEBATA: Konkurencyjność Unii Europejskiej i polski w nowej sytuacji geopolitycznej

Jednym z kluczowych punktów programu pierwszego dnia Forum była Debata Strategiczna poświęcona roli Polski i Unii Europejskiej w budowaniu konkurencyjności gospodarczej w kontekście dynamicznie zmieniającej się sytuacji geopolitycznej. Sesję otworzył dr Mariusz Cholewa, Prezes Zarządu Biura Informacji Kredytowej S.A. oraz Prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Biur Informacji Kredytowej (ACCIS), który w wystąpieniu wprowadzającym podkreślił znaczenie dostępu do rzetelnej informacji kredytowej jako kluczowego elementu umożliwiającego zwiększenie finansowania inwestycji wspierających rozwój i ekspansję zagraniczną polskich przedsiębiorców.

W kolejnej części odbyła się godzinna debata z udziałem ekspertów reprezentujących świat polityki, finansów, administracji publicznej i środowisk gospodarczych. Wśród panelistów znaleźli się:

• prof. Paweł Kowal, Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP, Przewodniczący Rady ds. Współpracy z Ukrainą,
• Michał Baranowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii,
• prof. Marta Postuła, Pierwsza Wiceprezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego,
• Mariusz Jaszczyk, Wiceprezes Zarządu Polskiego Funduszu Rozwoju S.A.,
• dr Marek Radzikowski, Wiceprezes Zarządu PKO Banku Polskiego S.A.,
• Piotr Kamiński, Wiceprezes Zarządu Pracodawców RP,
• Beata Jaczewska, Dyrektor Departamentu Międzynarodowej Współpracy Ekonomicznej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Debatę moderował red. Błażej Prośniewski, Kierownik Działu Gospodarki w Redakcji Aktualności i Publicystyki Polskiego Radia „Jedynka”.

Dyskusja skupiła się na wyzwaniach stojących przed Unią Europejską i Polską w kontekście odbudowy pozycji gospodarczej po pandemii, wojnie w Ukrainie oraz rosnącej konkurencji globalnej. Eksperci analizowali rolę inwestycji, deregulacji, polityki informacyjnej oraz efektywnego wykorzystania środków publicznych i europejskich w stymulowaniu rozwoju i wspieraniu ekspansji zagranicznej polskich przedsiębiorstw. Szczególną uwagę poświęcono także roli Ukrainy jako kluczowego partnera gospodarczego w nadchodzących latach oraz potrzebie budowania wspólnej strategii wzmocnienia pozycji Europy na globalnym rynku.

BLOK: Technologie na rzecz wsparcia dostępu do finansowania i konkurencyjności polskich przedsiębiorców oraz rozwoju eksportu

Kolejnym ważnym punktem programu Forum był blok tematyczny poświęcony nowoczesnym technologiom jako narzędziom zwiększającym efektywność, bezpieczeństwo oraz dostępność finansowania dla sektora MŚP. Spotkanie otworzył Dominik Żochowski, założyciel firmy Engave S.A., który w prezentacji pt. „Architektura odporności cyfrowej. Jak Cyfrowy Bunkier chroni dane, gdy ransomware paraliżuje systemy” zaprezentował praktyczne rozwiązania technologiczne zwiększające odporność przedsiębiorstw na zagrożenia cybernetyczne i umożliwiające nieprzerwaną działalność operacyjną nawet w warunkach poważnych incydentów informatycznych.

Następnie odbyła się dyskusja panelowa z udziałem przedstawicieli sektora finansowego, instytucji badawczych i firm technologicznych. Eksperci rozmawiali o znaczeniu innowacyjnych narzędzi cyfrowych w zwiększaniu dostępności usług finansowych, automatyzacji procesów, poprawie efektywności operacyjnej oraz wspieraniu rozwoju eksportu poprzez inteligentne zarządzanie ryzykiem i danymi.

Debata dotyczyła wpływu technologii na konkurencyjność firm, szczególnie w sektorze MŚP, koncentrując się na możliwościach i barierach jej wdrażania w obszarach finansowania, ekspansji i obsługi klienta. Uczestnicy dyskutowali o roli rozwiązań bezgotówkowych, automatyzacji procesów bankowych, cyfrowej weryfikacji tożsamości, integracji systemów płatniczych oraz o wykorzystaniu funduszy publicznych i unijnych na rozwój technologii.

Prelegenci wskazywali zarówno na istniejące wyzwania, jak niska adaptacja nowych technologii przez mikrofirmy czy luki w ofercie wsparcia, jak i na konkretne działania instytucji publicznych i banków komercyjnych, które ułatwiają przedsiębiorcom dostęp do nowoczesnych narzędzi finansowych. Podkreślano potrzebę budowy zintegrowanego ekosystemu współpracy między administracją, biznesem i sektorem naukowym oraz znaczenie legislacji, edukacji i cyfrowych usług zaufania dla zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i gotowości na wdrożenie europejskich rozwiązań, takich jak eIDAS 2.0.

W panelu udział wzięli:

• Joanna Erdman, Prezeska Zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa,
• Agnieszka Wolska, Wiceprezes Zarządu BNP Paribas Bank Polska S.A.,
• Wojciech Pantkowski, Wiceprezes Zarządu KIR,
• Marcin Kościński, Wiceprezes Zarządu ING Bank Śląski S.A.,
• Leszek Stypułkowski, Członek Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego,
• Jan Szajda, Prezes Zarządu IdenTT Sp. z o.o.

Dyskusję moderowała Agnieszka Wachnicka, Wiceprezeska Związku Banków Polskich, która podkreśliła rosnące znaczenie synergii między światem finansów a technologią w kontekście budowania odporności i przewagi konkurencyjnej polskich firm na rynkach zagranicznych. Paneliści byli zgodni co do tego, że cyfryzacja usług finansowych oraz rozwój infrastruktury płatniczej i informacyjnej to kluczowe elementy wspierające dostęp przedsiębiorców do kapitału oraz ekspansję w dynamicznym i coraz bardziej złożonym otoczeniu międzynarodowym.

BLOK: Programy publiczne na rzecz konkurencyjności i eksportu oraz rola partnerstwa

Popołudniowa sesja Forum skoncentrowana była na programach publicznych oraz mechanizmach współpracy instytucjonalnej, które wspierają konkurencyjność i ekspansję zagraniczną polskich przedsiębiorstw. Blok rozpoczęły dwa wystąpienia wprowadzające. Dr Konrad Wojnarowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, zaprezentował aktualne priorytety rządu w zakresie wsparcia innowacyjności i umiędzynarodowienia polskiego biznesu, zwracając uwagę na rolę nowej perspektywy finansowej UE i programów krajowych.

Następnie głos zabrał Witold Willak, Dyrektor ds. Koordynacji Współpracy z Bankami UE i Międzynarodowymi Instytucjami Finansowymi (IFI) w Dyrekcji Generalnej ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej. W swoim wystąpieniu wskazał na możliwości, jakie oferują instrumenty finansowe Unii Europejskiej, w tym rola Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w budowaniu efektywnych partnerstw z bankami komercyjnymi i instytucjami publicznymi.

Następnie odbyła się debata z udziałem liderów instytucji finansowych, organizacji przedsiębiorców i agencji rozwoju.

W gronie panelistów znaleźli się:

• dr Łukasz Bernatowicz, Prezes Zarządu Business Centre Club,
• Marek Szczepański, dyrektor ds. Współpracy z Jednostkami Samorządu Terytorialnego BOŚ S.A.,
• Krzysztof Karwowski, Przewodniczący Rady ZBP, Przewodniczący Sekcji Banków Spółdzielczych i Banków Zrzeszających ZBP, Prezes Banku Spółdzielczego w Szczytnie,
• Piotr Dmuchowski, Prezes Zarządu PFR Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.,
• Krzysztof Telega, Wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu S.A.,
• Roland Kampe, Head of Commercial Banks Division, Guarantees, Securitisation & Inclusive Finance Investment Office, European Investment Fund.

Debatę moderował Piotr Rożek, Redaktor Naczelny PAP Biznes.

Podczas dyskusji omówiono możliwości synergii między programami publicznymi a ofertą rynku komercyjnego – zarówno w obszarze finansowania inwestycji, jak i budowania odporności sektora MŚP w obliczu zmiennych warunków globalnych. Eksperci podkreślali znaczenie długofalowej współpracy między sektorem bankowym, instytucjami publicznymi oraz organizacjami przedsiębiorców. W centrum uwagi znalazły się tematy gwarancji, funduszy inwestycyjnych, instrumentów zwrotnych oraz tworzenia skutecznych modeli partnerstwa publiczno-prywatnego, umożliwiających polskim firmom skuteczniejsze konkurowanie na arenie międzynarodowej.

Drugi dzień Forum: POLSKA – ŚWIAT

OTWARCIE II DNIA FORUM

Drugi dzień Europejskiego Forum Finansowania Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorców 2025 koncentruje się na praktycznych aspektach umiędzynarodowienia działalności polskich przedsiębiorstw, zarządzaniu ryzykiem eksportowym oraz skutecznym partnerstwie w procesie globalnej ekspansji.

Sesję otworzyła Agnieszka Wachnicka, Wiceprezeska Związku Banków Polskich, która w swoim wystąpieniu podkreśliła znaczenie wspierania zagranicznej ekspansji polskich przedsiębiorstw jako strategicznego elementu budowania długofalowej konkurencyjności polskiej gospodarki. Zwróciła również uwagę na konieczność opracowania kompleksowej strategii wspierającej proces internacjonalizacji, zwłaszcza w odniesieniu do firm z sektora zaawansowanych technologii. Choć udział eksportu produktów wysokich technologii z Polski systematycznie rośnie, jego poziom w ogólnej strukturze eksportu wciąż pozostaje niewystarczający.
Następnie głos zabrał dr Marek Radzikowski, Przewodniczący Rady ZBP ds. Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz Wiceprezes Zarządu PKO Banku Polskiego S.A., wskazując na rosnące znaczenie instrumentów finansowych i partnerstw międzynarodowych jako kluczowych narzędzi wspierających konkurencyjność oraz odporność polskiego sektora MŚP w obliczu dynamicznie zmieniającego się otoczenia gospodarczego.
DEBATA STRATEGICZNA: Eksport i współpraca gospodarcza na rynku globalnym

Kolejnym punktem drugiego dnia Forum była Debata Strategiczna: Eksport i współpraca gospodarcza na rynku globalnym, której celem było zidentyfikowanie kluczowych wyzwań i szans dla polskich przedsiębiorców działających w coraz bardziej niestabilnym otoczeniu międzynarodowym.

Wprowadzeniem do dyskusji było wystąpienie Piotra Bujaka, Głównego Ekonomisty PKO Banku Polskiego S.A., który przeanalizował wpływ globalnego chaosu gospodarczego i geopolitycznego na rynki oraz kierunki ekspansji zagranicznej. Podkreślił, że turbulencje geopolityczne, napięcia handlowe oraz zmienność regulacyjna nie tylko niosą ryzyka, ale także otwierają nowe możliwości dla firm zdolnych do szybkiej adaptacji.
W debacie panelowej wzięli udział przedstawiciele administracji publicznej, sektora bankowego oraz środowisk gospodarczych i międzynarodowych izb handlowych:

• Ewa Schädler, Wiceprzewodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP,
• Sebastian Kącki, Dyrektor Departamentu Innowacji i Polityki Przemysłowej w Ministerstwie Rozwoju i Innowacji
• Janusz Dziurzyński, Prezes Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych (ABSL),
• Ivan Vrhel, Wiceprezes Zarządu Banku Citi Handlowy S.A.,
• Robert Sochacki, Wiceprezes Zarządu Banku Pekao S.A.,
• Andrzej Szumowski, Wiceprezes Zarządu Krajowej Izby Gospodarczej,
• Andrzej Wrębiak, Dyrektor Centrum Doradztwa Biznesowego Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej.

Dyskusję moderował dr Tadeusz Białek, Prezes Związku Banków Polskich oraz Członek Zarządu Europejskiej Federacji Bankowej, który wskazał na znaczenie tworzenia stabilnych ram instytucjonalnych oraz wspierania firm w nawiązywaniu bezpiecznych i efektywnych relacji handlowych na rynkach zagranicznych.

BLOK TEMATYCZNY: Konkurencyjność globalna unijnych firm i eksport w warunkach podwyższonego ryzyka

Sesja koncentrowała się na analizie barier i wyzwań związanych z działalnością międzynarodową europejskich – w tym polskich – przedsiębiorstw, szczególnie w kontekście niestabilności geopolitycznej, ryzyk finansowych i transformacji regulacyjnych.

Jurand Drop, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, przedstawił aktualne kierunki i strategie finansowania, podkreślając rolę efektywnych instrumentów publicznych w budowaniu stabilności i bezpieczeństwa wymiany handlowej.
Piotr Maciaszek, Dyrektor Departamentu Ubezpieczeń i Współpracy Międzynarodowej KUKE SA, omówił mechanizmy ubezpieczeniowe, które chronią polskich przedsiębiorców podczas ekspansji zagranicznej, minimalizując ryzyka związane z prowadzeniem działalności na nowych rynkach.
Natomiast Marek Ulman, Koordynator ds. inwestycji w Krajowym Punkcie Kontaktowym ds. Instrumentów Finansowych Programów UE, wskazał na rolę unijnych instrumentów finansowych jako kluczowych narzędzi wspierających konkurencyjność i międzynarodowy rozwój polskich firm.
W panelu dyskusyjnym udział wzięli eksperci reprezentujący różne perspektywy sektora finansowego, leasingowego, przemysłowego i administracji publicznej. Wśród panelistów znaleźli się:

• Monika Constant, Prezes Związku Polskiego Leasingu,
• Dariusz Kucharski, Dyrektor Generalny Banku HSBC, Członek Rady ZBP,
• Piotr Jabłoński, Dyrektor Zarządzający Pionem Relacji Międzynarodowych w Banku Gospodarstwa Krajowego,
• Aleksander Siemaszko, Dyrektor Departamentu Handlu i Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.

Dyskusję moderował Włodzimierz Kiciński, Wiceprezes Związku Banków Polskich, który zwrócił uwagę na potrzebę systemowego podejścia do zarządzania ryzykiem eksportowym, a także budowania przewag konkurencyjnych poprzez silne partnerstwa instytucjonalne i wykorzystanie europejskich instrumentów wsparcia.
BLOK TEMATYCZNY: Międzynarodowa ekspansja polskich innowacyjnych firm
 
Panel skoncentrowany był na identyfikacji barier i możliwości dla innowacyjnych podmiotów planujących ekspansję zagraniczną oraz na roli instytucji wsparcia i finansowania w procesie internacjonalizacji.

Wprowadzeń do dyskusji dokonali Marcin Wolski, Główny Ekonomista Biura Europejskiego Banku Inwestycyjnego w Polsce, który nakreślił ramy konkurencyjności europejskich innowacji w kontekście globalnych megatrendów, oraz dr Tomasz Pawlonka, Dyrektor Zespołu Badań i Analiz ZBP, który przedstawił analizę pozycji polskiej gospodarki i przedsiębiorstw na tle wyzwań inwestycyjnych i transformacyjnych.


W debacie wzięli udział przedstawiciele najważniejszych instytucji finansowych i rozwojowych zaangażowanych we wspieranie ekspansji zagranicznej i innowacyjności:

• Katarzyna Duber-Stachurska, Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości,
• Ary Naїm, Country Manager IFC (Grupa Banku Światowego),
• Magdalena Proga-Stępień, Wiceprezes Zarządu Santander Bank Polska SA,
• Magdalena Zmitrowicz, Wiceprezes Zarządu Bank Millennium SA,
• Grzegorz Rabsztyn, Dyrektor Biura Europejskiego Banku Inwestycyjnego w Polsce,
• Maciej Srebro, Dyrektor Departamentu Wsparcia Eksportu, Polska Agencja Inwestycji i Handlu.

Paneliści wskazywali m.in. na rosnącą rolę sektora finansowego w budowaniu zdolności eksportowej innowacyjnych firm, potrzebę dalszej integracji ekosystemów innowacji z finansowaniem dłużnym i udziałowym oraz konieczność dostosowania publicznych instrumentów wsparcia do wymogów ekspansji w warunkach wysokiego ryzyka geopolitycznego i transformacyjnego.
Dyskusję moderował Grzegorz Sadowski, Redaktor Naczelny My Company Polska, który akcentował znaczenie strategicznego podejścia do internacjonalizacji jako jednego z kluczowych elementów budowy długofalowej konkurencyjności polskiej gospodarki.

UROCZYSTE PODSUMOWANIE I ZAKOŃCZENIE FORUM
 
Forum Finansowania MMŚP zakończyło się uroczystym podsumowaniem, w trakcie którego głos zabrali przedstawiciele organizatorów i partnerów strategicznych. Dr Marek Radzikowski, Przewodniczący Rady ZBP ds. Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz Wiceprezes Zarządu PKO Banku Polskiego SA, podkreślił kluczową rolę dialogu między sektorem bankowym a przedsiębiorcami w budowaniu trwałej konkurencyjności polskich firm.
Włodzimierz Kiciński, Wiceprezes Związku Banków Polskich, zwrócił uwagę na znaczenie forum jako platformy wymiany wiedzy i współpracy instytucjonalnej w kontekście wyzwań geopolitycznych i gospodarczych.
Z kolei Arkadiusz Lewicki, Dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego ds. Instrumentów Finansowych Programów UE, zaznaczył, że efektywne wykorzystywanie unijnych instrumentów wsparcia staje się dziś nieodzownym elementem strategii rozwoju i ekspansji zagranicznej polskiego sektora MMŚP.