Forum Usług Płatniczych 2025

W dobie dynamicznej cyfryzacji i rosnącej liczby transakcji bezgotówkowych, podczas Forum skoncentrowano się na trzech kluczowych obszarach: bezpieczeństwie płatności, innowacjach technologicznych oraz otoczeniu regulacyjnym. Uczestnicy dyskutowali m.in. o przyszłości płatności natychmiastowych, wykorzystaniu sztucznej inteligencji, nowych regulacjach takich jak PSD3 czy DORA, oraz o wyzwaniach związanych z cyberbezpieczeństwem.

Tegoroczną edycję otworzyli Agnieszka Wachnicka, Wiceprezeska Związku Banków Polskich, oraz Paweł Minkina, Redaktor Naczelny „Miesięcznika Finansowego BANK” i Wiceprezes Centrum Procesów Bankowych i Informacji.

W swoim wystąpieniu Agnieszka Wachnicka podkreśliła, że obserwujemy stopniowe odchodzenie od gotówki na rzecz płatności mobilnych i biometrycznych. W niektórych krajach odsetek transakcji bezgotówkowych przekracza już 90%. Jednak gotówka nadal ma znaczenie np. w sytuacjach takich jak wojna, co pokazała sytuacja w Ukrainie. 
Na pewno podstawowym wyzwaniem jest zapewnienie, by transformacja płatności była nie tylko szybka, ale i bezpieczna dla użytkowników, bo wzrost liczby transakcji elektronicznych to również rosnąca liczbą zagrożeń, takich jak cyberataki, phishing czy fraudy płatnicze. Jak stwierdziła Agnieszka Wachnicka – odpowiedzią są zarówno zaawansowane technologie, jak i nowe regulacje, takie jak DORA, eIDAS czy SCA 2.0. Jednocześnie ważne będzie znalezienie równowagi między bezpieczeństwem a wygodą użytkownika.

Technologie takie jak: sztuczna inteligencja, biometria i blockchain już obecnie zmieniają sposób, w jaki dokonujemy płatności. Na przykład AI pozwala na skuteczniejszą analizę ryzyka, wykrywanie oszustw i personalizację usług płatniczych. Równocześnie w sektorze płatności trwa rywalizacja między bankami, fintechami i globalnymi gigantami technologicznymi. Firmy takie jak Apple i Google mają coraz większy wpływ na sposób, w jaki płacimy, co stawia tradycyjnych graczy przed nowymi wyzwaniami.

Wiceprezeska ZBP zwróciła uwagę, że instytucje pozabankowe objęte są mniejszymi wymaganiami regulacyjnymi, co pozwala im łatwiej wdrażać nowe rozwiązania i szybszy time-to-market. Istotne jest, by rozwój rynku płatniczego odbywał się w sposób zrównoważony, zapewniając uczciwe warunki konkurencji i ochronę interesów klientów. Liczba aktywnych użytkowników aplikacji mobilnych wzrosła w IV kwartale 2024 roku i wynosi blisko 24 mln. Klienci oczekują dziś wygody, szybkości i pełnej dostępności usług „tu i teraz”, co przekłada się na rosnącą popularność aplikacji mobilnych banków i fintechów.

Coraz istotniejsze staje się także bezpieczeństwo, aż 65% użytkowników wskazuje na znaczenie zabezpieczeń biometrycznych przy realizacji transakcji. Dlatego dostawcy usług płatniczych muszą stale dostosowywać swoje oferty do oczekiwań, coraz bardziej cyfrowego i wymagającego użytkownika. Agnieszka Wachnicka przypomniała też o obecnej tendencji w Unii Europejskiej do nadmiernej ochrony konsumenta i przerzucania dbania o bezpieczeństwo płatności wyłącznie na instytucję ją realizującą.

Otwierając wiosenną edycję Forum Usług Płatniczych 2025 Paweł Minkina podkreślił, że dziś rynek płatności na świecie przechodzi dynamiczne zmiany, a ich wolumen rośnie na świecie o 10% rocznie. Polacy są tu w ścisłej czołówce wśród krajów korzystających z takich nowoczesnych rozwiązań.
Przechodzimy też do korzystania z usług finansowych tylko przy użyciu smartfona, czyli stajemy się mobile only. W Polsce takich osób jest już większość, a średnia w Unii Europejskiej to zaledwie 30%. Jak zwrócił uwagę wiceprezes CPBiI, coraz częściej korzysta się np. z takich nowoczesnych rozwiązań jak płatności natychmiastowe. To także wynik niskich opłat pobieranych za tego rodzaju rozliczenia. Czeka nas rozwój nowych sposobów realizowania płatności takich jak choćby płatności w tle.

Jednak równocześnie rośnie poziom zagrożeń. Rośnie liczba fraudów, w których wykorzystano zaawansowane metody socjotechniki. Zgodnie z danymi NBP, ¾ takich oszustw inicjowanych jest spoza europejskiego systemu finansowego. To utrudnia przeciwdziałanie i zmniejsza szanse na odzyskanie utraconych przez klientów banków środków. Dlatego tak ważne jest podnoszenie wiedzy społeczeństwa o takich zagrożeniach. Na pewno będziemy nadal obserwować dalszy rozwój ekosystemu płatności i czekają nas też nowe wyzwania regulacyjne.

SESJA I: Bezpieczeństwo płatności w centrum uwagi branży – eksperci o cyfrowej odporności, regulacjach i przyszłości usług płatniczych

Podczas pierwszej sesji Forum Usług Płatniczych 2025, eksperci reprezentujący sektor bankowy, instytucje płatnicze i firmy technologiczne dyskutowali o kluczowych wyzwaniach związanych z bezpieczeństwem płatności w kontekście dynamicznie zmieniającego się otoczenia regulacyjnego i technologicznego.

Sesja zatytułowana „Bezpieczeństwo płatności” obejmowała m.in. tematykę dostępu niebankowych dostawców usług płatniczych (PSP) do systemów płatniczych, wpływu regulacji takich jak DORA, eIDAS, RODO czy SCA 2.0 oraz aktualnych wyzwań związanych z rozwojem rynku kryptowalut z perspektywy banków i ich klientów.

Spotkanie otworzył Paweł Szulik, Radca Prawny Zespołu Bezpieczeństwa Banków w Związku Banków Polskich, który omówił wymogi wynikające z unijnego rozporządzenia DORA dotyczącego cyfrowej odporności operacyjnej.

Następnie Krzysztof Sodowski, Product Owner z ING Banku Śląskiego, zaprezentował wpływ regulacji eIDAS na bezpieczeństwo płatności, koncentrując się na cyfrowej identyfikacji i podpisach elektronicznych.

W kolejnej części sesji przedstawiciele firmy Mastercard Europe – Małgorzata Domagała, Vice President oraz Łukasz Krzykwa, Director, Products & Solutions – zaprezentowali studium przypadku ilustrujące mechanizmy współczesnych oszustw płatniczych i sposoby ich wykrywania.

Następnie Jacek Dobrowolski, FinOps & Monitoring Business Unit Manager w Cloudware Polska, przedstawił nowoczesne podejście do monitorowania i zarządzania odpornością operacyjną w systemach płatniczych, podkreślając znaczenie obserwowalności i proaktywnego podejścia do incydentów.

Kulminacyjnym punktem sesji był panel dyskusyjny zatytułowany „Jak regulacje z zakresu bezpieczeństwa płatności wpływają na konkurencyjność i innowacyjność usług płatniczych?”, moderowany przez Agnieszkę Wachnicką, Wiceprezeskę Związku Banków Polskich.
W panelu udział wzięli:

• Marta Agatowska, Dyrektorka Departamentu Prawnego w Biurze Informacji Kredytowej S.A.
• Michał Macierzyński, Dyrektor Departamentu Usług Cyfrowych w PKO Banku Polskim S.A.
• Michał Nowakowski, Prezes Zarządu PONIP
• Krzysztof Sodowski, Product Owner z ING Banku Śląskiego

Eksperci dyskutowali m.in. o wpływie nadchodzących regulacji na modele biznesowe instytucji płatniczych, roli banków w zapewnieniu bezpieczeństwa usług oraz o barierach i możliwościach, jakie tworzy nowy porządek regulacyjny dla rozwoju innowacyjnych rozwiązań płatniczych.

Na zakończenie sesji odbył się Fireside Chat pt. „Świat płatności przyszłości”, który poprowadził Paweł Minkina, Wiceprezes Zarządu Centrum Procesów Bankowych i Informacji. Gościem rozmowy był Dariusz Mazurkiewicz, Prezes Zarządu BLIK, który przedstawił wizję rozwoju systemów płatności mobilnych w Polsce i na rynkach zagranicznych.

Sesja potwierdziła, że zapewnienie bezpieczeństwa płatności w erze cyfrowej wymaga nie tylko technologicznego zaawansowania, ale również ścisłej współpracy sektora finansowego, regulatorów i dostawców usług technologicznych.

SESJA II: Trendy w płatnościach – dokąd zmierza świat?
 
W ramach drugiej sesji Forum Usług Płatniczych 2025 uczestnicy przyjrzeli się najnowszym trendom w płatnościach oraz wyzwaniom i szansom, jakie niesie dynamiczny rozwój technologii i regulacji w tym obszarze. Eksperci reprezentujący sektor finansowy, technologiczny i regulacyjny omawiali zarówno kierunki rozwoju rynku w Polsce i Europie, jak i przyszłość gotówki, sztucznej inteligencji, kryptowalut oraz rozwiązań typu instant payments.
 
Wystąpienie wprowadzające wygłosiła Joanna Erdman, Prezeska Fundacji Polska Bezgotówkowa. W prezentacji zatytułowanej "Mapa Przyszłości Płatności" przedstawiła kluczowe trendy technologiczne i społeczne wpływające na przyszłość obrotu bezgotówkowego, rosnącą rolę innowacyjnych form płatności oraz znaczenie współpracy sektora bankowego, detalicznego i technologicznego.
Panel dyskusyjny: "Przyszłość płatności – trendy, ryzyka i szanse" moderowany przez Zbigniewa Wiśniewskiego, Wiceprezesa Zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa, skupił się na analizie aktualnych kierunków rozwoju usług płatniczych w kontekście cyfryzacji i regulacji europejskich, takich jak Instant Payment Regulation i Verification of Payee.
W debacie wzięli udział:

• Bartosz Borowski, Dyrektor Departamentu Usług Płatniczych ITCARD, Wiceprezes Zarządu
  Planet Pay
• Małgorzata Domagała, Vice President, Dyrektorka ds. produktów i rozwiązań
  Mastercard Europe na Polskę, Czechy i Słowację
• Marta Kijuk, Dyrektorka ds. Rynku w
  Citi Handlowym
• Grzegorz Leńkowski, Dyrektor Linii Biznesowej Płatności Natychmiastowe w KIR

Paneliści poruszyli m.in. temat gotówki w perspektywie transformacji cyfrowej, wdrożeń natychmiastowych płatności w euro, roli AI w personalizacji usług finansowych oraz wyzwań związanych z adopcją kryptowalut przez instytucje finansowe i konsumentów.

W kolejnej części sesji Edyta Tararuj, Dyrektorka Biura Rozwoju Produktów w PKO Banku Polskim, zaprezentowała wystąpienie pt. "Cyfrowy sklep, cyfrowy konsument". Skupiła się na ewolucji preferencji zakupowych klientów oraz rozwiązaniach wspierających płynne i bezpieczne doświadczenia płatnicze w środowisku omnichannel.

Ostatnim punktem programu był panel dyskusyjny pt. "Płatności w e-commerce", moderowany przez Marcina Olędzkiego, Dyrektora Obszaru Analiz i Współpracy z Sektorem Bankowym w Fundacji Polska Bezgotówkowa.

W panelu udział wzięli:

• Bogna Antosiak, Dyrektorka Departamentu eCommerce, mBank S.A.
• Weronika Chrzanowska-Ziółkowska, Dyrektorka Pionu Kart ITCARD, Wiceprezeska Zarządu Planet Pay
• Monika Dobrowolska, Chief of Compliance & Risk, Autopay
• Wiktor Glinka, Director, Business Development, Mastercard Europe

Eksperci omówili wyzwania i innowacje w obszarze płatności internetowych, w tym rozwój metod płatności dostosowanych do oczekiwań klientów e-commerce, bezpieczeństwo transakcji oraz potencjał automatyzacji i AI w personalizacji oferty płatniczej.

SESJA III: Regulacje płatnicze – bodziec czy bariera rozwoju?
 
Podczas ostatniej sesji Forum Usług Płatniczych 2025 uczestnicy debatowali nad wpływem obecnych i planowanych regulacji na rozwój sektora płatniczego, w tym szczególnie banków, fintechów i dostawców nowoczesnych usług finansowych. Eksperci zgodnie podkreślali, że rosnąca liczba regulacji, takich jak rozporządzenie PSR, stawia przed rynkiem wyzwania związane z kosztami wdrożeń, złożonością operacyjną i koniecznością pogodzenia wygody użytkownika z rosnącymi wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa.
 
Wystąpienie wprowadzające wygłosił dr Piotr Gałązka, Dyrektor Przedstawicielstwa Związku Banków Polskich w Brukseli. W prezentacji pt. „Wielka niewiadoma – co czeka usługi płatnicze pod rządami PSR?” omówił najbardziej kontrowersyjne aspekty projektowanego rozporządzenia w sprawie usług płatniczych (PSR), jego możliwy wpływ na europejski rynek płatności oraz rolę instytucji krajowych w dialogu z regulatorami unijnymi.
Panel dyskusyjny, moderowany przez Bartłomieja Noconia, Dyrektora Zespołu Systemów Płatniczych i Bankowości Elektronicznej w ZBP, był przestrzenią do rzeczowej dyskusji o bilansie między innowacyjnością a zgodnością z przepisami prawa. Eksperci podjęli temat konsekwencji prawnych i operacyjnych dynamicznych zmian technologicznych, takich jak sztuczna inteligencja czy blockchain, w kontekście aktualnych i przyszłych regulacji.
W panelu wzięli udział:

• dr Mateusz Blocher, Adwokat, Senior Counsel w kancelarii Sołtyński Kawecki & Szlęzak
• Konrad Dudek, Dyrektor Biura Rozwoju Produktów, Deutsche Bank Polska S A.
• Michał Pogorzelski, Dyrektor ds. User Experience, PKO Bank Polski S.A.
• Katarzyna Urbańska, Dyrektorka Zespołu Prawno-Legislacyjnego, Związek Banków Polskich
• Marcin Wiśniewski, Dyrektor Departamentu Rozliczeń, Bank Ochrony Środowiska S.A.

Dyskusja dotyczyła między innymi wpływu PSR na tempo rozwoju open bankingu, relacji między kosztami wdrażania regulacji a szansami na budowanie przewagi konkurencyjnej, wyzwań związanych z udziałem BigTechów w rynku płatności i roli instytucji nadzorczych, oraz zagrożeń wynikających z niezsynchronizowanego tempa zmian technologii i regulacji.
Eksperci zwrócili uwagę na potrzebę większej elastyczności legislacyjnej, dialogu z rynkiem oraz uwzględnienia perspektywy użytkownika końcowego w procesach regulacyjnych.